Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych oferuje poradnik dla producentów rolnych, szczególnie tych, którzy zajmują się produkcją zboża. Poradnik ten zawiera szczegółowe informacje dotyczące bezpiecznego przechowywania ziarna. Obejmuje on każdy etap procesu, który jest realizowany w magazynie zbożowym.
Podkreślono, że poradnik jest zbiorem różnych praktycznych porad i uwag skierowanych do producentów. Jego celem jest przede wszystkim zapewnienie, że przechowywanie i magazynowanie ziarna zbóż będzie przeprowadzane w sposób właściwy, co zapewni utrzymanie odpowiedniej jakości ziarna. Poradnik powstał dzięki dofinansowaniu z Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych, którym administruje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa i jest efektem kilku lat zbierania informacji na temat najlepszych praktyk w zakresie przechowywania ziarna.
Poradnik obejmuje wszystkie etapy procesu przechowywania w nowoczesnym magazynie, od przygotowania do długotrwałego przechowywania ziarna poprzez odpowiednie czyszczenie, po wybór właściwych urządzeń transportowych oraz samego magazynu zbożowego. Kluczowym elementem zapewniającym długotrwałe przechowywanie jest silos, który obecnie jest najlepszym urządzeniem do tego celu.
Poradnik zawiera również informacje na temat różnych urządzeń dostępnych na rynku, ich wad i zalet, a także prostymi, ale naukowo podpartymi metodami wskazuje kluczowe czynniki wpływające na jakość przechowywanego ziarna. Składa się z kilku części, w których omawiane są urządzenia do czyszczenia ziarna, środki transportowe używane w magazynie, sam magazyn silosowy oraz jego wady i zalety. Przekazane są również informacje na temat nowych rozwiązań w zakresie przechowywania, w tym urządzeń dodatkowych, urządzeń pomiarowych i zastosowania sztucznej inteligencji, która ułatwia i optymalizuje proces przechowywania ziarna.
Dodatkowo poradnik zwraca uwagę na niekorzystne procesy, które mogą wystąpić w magazynie, takie jak samozagrzewanie, niekontrolowany wzrost wilgotności oraz temperatury ziarna w silosie, co może prowadzić do spadku jakości ziarna oraz stanowić zagrożenie dla konstrukcji silosu zbożowego. Podkreślono, że czynniki te są często niedoceniane lub pomijane przez rolników, dlatego w poradniku staramy się wyjaśnić te kwestie w prosty sposób, zwracając uwagę na najważniejsze aspekty związane z utrzymaniem jakości ziarna.
Należy również podkreślić, że silosy zbożowe wyposażone są w urządzenia dodatkowe, takie jak wentylacja, która ułatwia utrzymanie stałej wilgotności i temperatury, co jest kluczowe dla prawidłowego przechowywania. Nowoczesne silosy zbożowe oferowane na rynku często posiadają już w podstawowej wersji systemy przewietrzania. Dodatkowym wsparciem dla aktywnego przewietrzania jest monitoring zmian temperatury za pomocą specjalnych urządzeń, co ułatwia sterowanie i aplikowanie powietrza przez masę ziarna w momentach, kiedy jest to wymagane.
Równomierność rozkładu temperatury ziarna w silosie jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na jego jakość. Już pięciostopniowe różnice temperatury świadczą o problemach, które mogą prowadzić do miejscowego zawilgocenia i spadku jakości ziarna. W poradniku pokazujemy, jak przeciwdziałać takim procesom, aby utrzymać wysoką jakość przechowywanego ziarna.
Poradnik adresowany jest do producentów różnych gatunków zbóż, w tym kukurydzy, która ze względu na wysoką wilgotność początkową wymaga specjalnych warunków przechowywania. W przypadku kukurydzy konieczne jest zastosowanie suszarni termicznej, gdyż metody przewietrzania nie są wystarczające. Mokra kukurydza o wysokiej zawartości wody ma bardzo ograniczony okres leżakowania po zbiorze, wynoszący od 12 do 20 godzin, po którym zachodzą biochemiczne przemiany obniżające jej jakość.
Poradnik zwraca również uwagę na konieczność monitorowania i kontrolowania warunków przechowywania, aby zapobiec samozagrzewaniu i wzrostowi wilgotności, co może prowadzić do rozwoju pleśni i grzybów, wpływających na jakość ziarna. Aktywna wentylacja oraz monitoring temperatury i wilgotności są kluczowe dla utrzymania jakości przechowywanego ziarna. Nowoczesne silosy zbożowe wyposażone są w systemy przewietrzania i monitoring, co ułatwia zarządzanie procesem przechowywania.